پایان نامه رشته مهندسی صنایع با عنوان اجرای پروژه کایزن عملیاتی استان آذربایجان شرقی

چکیده:
در این پروژه که عنوان آن اجرای کایزن عملیاتی که نوعی پروژه ساماندهی در بهبود مستمر سازمان تلقی می گردد مباحث زیر مورد بررسی قرار گرفته است:
  1. در بخش اول آن در مورد تعاریف و مبانی اصل کایزن و فرایند و بهبود ها صحبت شده است. 
  2. در بخش دوم ما رویکردی به اجرای دوره فشرده آموزشی کایزن و انتخاب فرایند و کارگروه‌ها اشاره می کنیم
  3. در بخش سوم نظام آراستگی (5S) برای اجرای پروژه کایزن در نظر گرفته شده 
  4. در بخش چهارم ما یک سری ابزارهای بهبود با توجه به استراتژی سازمان مربوطه طراحی و در نظر گرفتیم که شامل استفاده از نمودارهای جریان فرایند ایجاد طوفان فکری و همچنین بررسی و تعیین روش گروه اسمی و تهیه نمودار پارتو و استفاده از نمودار استخوان ماهی برای بررسی و شناسایی ریشه مشکلات و عارضه یابی آنها در سازمان های مربوطه در نظر گرفته شده است و در نهایت با توجه به طرح های پیشنهادی بهبود به رفع مشکلات درون سازمانی و اصلاح آنها اقدام شده است.
 
 
کلمات کلیدی:

فرآیند

سازمان

کایزن عملیاتی

توسعه بهره‌ور‌ی 

استان آذربایجان شرقی

 
 
مقدمه
دستاورد بالغ بر نیم قرن تجربه برنامه‌ریزی در امر توسعه و مواجهه با شرایط خطیر كنونی اقتصاد ایران بویژه روند نزولی بازده سرمایه‌گذاری در بخشهای مولد اقتصاد، در كنار حجم عظیم منابع انسانی، فیزیکی و مالی موجود، در سطح كشور و بالاخره روند جهانی شدن اقتصاد هر یك به نوعی و با منطق خاص خود نشان‌دهنده این واقعیت است كه راه منحصر به فرد برای رویارویی فعال و ثمربخش با چالش‌های موجود، سامان‌دادن برنامه‌های كشور بر پایه اصول و موازین بهره‌وری است. برنامه‌هایی كه در آن به جای اتخاذ رویكرد تزریق مستمر و فزاینده ارز و ریال، بركارآمد‌سازی نحوه استفاده از منابع تأكید می‌گردد. 
 
بررسی مستندات و ادبیات توسعه در جهان حكایت از آن دارد كه اساساً دو رویكرد اصلی برای افزایش تولید ناخالص ملی در یك كشور، بخش اقتصادی یا منطقه جغرافیایی وجود دارد: 
- افزایش نهاده‌های تولید یا نیروی كار و سرمایه (Input-Driven Economies) 
- افزایش بهره‌وری كل عوامل تولید (TFP) یا عوامل كیفی تولید از طریق اصلاح و نوسازی ساختارها و مدیریتها (Productivity – Driven Economies) 
 
ناگفته نماند که ترکیب این رهیافت  نیز با هم منافاتی نداشته، اما افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید بدلیل تکیه کمتر بر عوامل تولید و تکیه بیشتر بر عوامل فکری و مدیریتی بیشتر مورد توجه قرارگرفته است. كشورهای صنعتی جهان و برخی از كشورهای در حال توسعه طی دو دهة گذشته تلاش كرده‌اند رشد اقتصادی خود را از افزایش بهره‌وری كل عوامل (TFP) تأمین كنند. به عنوان مثال طی دو دهة گذشته تولید ناخالص داخلی كشور ژاپن به طور متوسط سالانه 3/5 درصد رشد داشته است كه از این میزان، سهم نیروی كار و موجودی سرمایه به ترتیب 19 و 28 درصد و سهم بهره‌وری كل عوامل 53 درصد بوده است. سهم رشد بهره‌وری كل عوامل در تولید ناخالص داخلی در كشورهای هند، كره جنوبی، سنگاپور، تایوان، مالزی و تایلند در دو دهة فوق به ترتیب 7/24، 5/44، 8/34، 7/32، 24 و 21 درصد بوده است.
 
این در حالیست که براساس بررسی بعمل آمده، بهره‌وری كل عوامل طی سه دهة گذشته نه تنها در رشد تولید ناخالص داخلی ایران نقشی نداشته است بلكه به عنوان عامل بازدارنده عمل كرده و موجب شده تا رشد نیروی كار و موجودی سرمایه ثابت نتواند به طور واقعی موجب افزایش تولید ناخالص داخلی شود.افزایش سهم بهره‌وری در رشد اقتصادی در هر بخش و زیر بخش مربوطه، مستلزم افزایش شاخصهای بهره‌وری كار، سرمایه و كل عوامل تولید(TFP) می‌باشد.در ایران که بیش از 60 درصد اقتصاد آن دولتی است، نقش دولت در بهره‌وری ملی بی‌بدیل است. از طرف دیگر در ادبیات بهره‌وری بر این نکته تأکید شده است که پیش از آنکه سازمانهای اقتصادی در جهت ارتقاء بهره‌وری برنامه‌ریزی و اقدام نمایند، لازم است که سیستم‌ها و نظام‌های اجتماعی که دولت و سازمانهای دولتی بخشی از نظام اجتماعی کشور می‌باشند، بر روی روش‌ها و راهکارهای ارتقاء بهره‌وری برنامه ریزی و اقدام نمایند.
 
 
 
 
 
فهرست
مقدمه1
بخش اول: اصول و مبانی 2
1-مبانی نظری2
2-رویکرد های بهبود 3
3-تعریف فرآیند4
4-نگرش وظیفه گرا و فرآیند گرا به سازمان 4
 
بخش دوم: اجرای دوره فشرده آموزشی کایزن 6
1-انتخاب فرآیند6
2-تشکیل کارگروه11
3-كارگاه آموزشی كایزن عملیاتی 16
 
بخش سوم: نظام آراستگی (S5)17
1-مقدمه17
2-تعریف هریک از مراحل 17
 
بخش چهارم: ابزارهای بهبود32
1-نمودار جریان فرایند 32
2-طوفان فکری62
3-روش گروه اسمی 70
4-نمودار پارتو76
5-نمودار علت و معلول(‌استخوان ماهی) 84
6-طرح بهبود99
7-دستاوردهای اصلاح فرایند116
منابع 123